Corporate
Governance, oftewel het behoorlijk bestuur van een bedrijf wordt vandaag vaak op
een voetstuk geplaatst. Maar waarom lukt de invoering in sommige bedrijven dan
toch niet zo goed ?
Het behoorlijk bestuur van een bedrijf wordt
terecht gepromoot door vakverenigingen, werkgeversorganisaties, bankiers,
adviseurs enz. Voor hen lijkt het dé manier om een bedrijf te professionaliseren
en daar hebben ze groot gelijk in. Het sluitstuk daarbij is het installeren van
een bekwame en actieve raad van advies (of andere varianten zoals een raad van
bestuur of een raad van commissarissen). Deze raad komt periodiek samen om het
bedrijf te helpen om de juiste strategische beslissingen te nemen. Hierbij is
het cruciaal dat deze raad een goede mix is van aandeelhouders en het
management maar ook van externe onafhankelijke derden.
Deze externe leden moeten een klankbord zijn en krijgen
als voornaamste taak het management op een kritische maar opbouwende wijze te
bevragen. Hierdoor komt men tot veel beter onderbouwde beslissingen om het
bedrijf rendabel te maken en te houden. Onafhankelijke leden van de raad hebben
het grote voordeel dat ze geen last hebben van bedrijfsblindheid dat in veel
bedrijven hard toeslaat. En door dat ze geen belangen hebben in het bedrijf zal hun
advies ook echt onafhankelijk zijn. De raad moet zich wel ver houden van operationele kwesties, want dit is het exclusieve speelveld van de bedrijfsleider
en zijn management.
Klinkt goed, maar toch zijn niet alle raden even
succesvol. Waarom mislukt het dan af en toe ? In deze optiek heb ik de triple M test (3M) ontwikkeld op basis
van mijn ervaring. Ze is dus zeker niet academisch onderbouwd maar is als
vuistregel best hanteerbaar. De drie letters M staan telkens voor een aspect dat liefst op voorhand uitgeklaard moet worden alvorens een raad op te starten.
Er moet tegelijkertijd op een positieve wijze
voldaan zijn aan de onderstaande drie testen. Want anders zit er een mislukking aan te komen.
De eerst M peilt of de
bedrijfsleider er mentaal klaar voor
is. Veel bedrijfsleiders zijn vaak krachtige leidersfiguren met enorm veel ego
en zelfvertrouwen. Gelukkig maar, want dat is nodig. Maar is hij/zij ook bereid
om zich open te stellen, uitgedaagd te worden en vertrouwelijke informatie te
delen? Want alleen door zo’n houding aan te nemen krijgt behoorlijk bestuur een
kans op slagen. In de praktijk zie ik heel wat bedrijfsleiders die onder druk
van hun omgeving toch starten met een raad, maar er mentaal eigenlijk niet klaar
voor zijn. Als een bedrijfsleider er niet echt in gelooft, creëert dat
gefrustreerde leden in de raad en zullen ze na verloop van tijd afhaken.
De tweede M peilt naar de motivatie bij de bedrijfsleider. Is er
oprechte bereidheid om de aanbevelingen van de raad te implementeren ? Ook moet
de bedrijfsleider bereid zijn actief
onderwerpen op tafel te leggen. Hij/zij mag zijn voorsprong in informatie t.o.v.
de raad niet misbruiken. De onderwerpen op de tafel van de raad dienen dan ook voldoende
'rijp' te zijn voor bespreking. Ze mogen niet prematuur zijn en moeten reeds
voldoende bestudeerd zijn door het management. Het onderwerp mag aan de andere
kant ook niet overrijp zijn, zodat de beslissing eigenlijk al genomen is door
het management. De bedrijfsleider kan hiermee een raad maken of kraken.
De derde M peilt naar de maturiteit van de bedrijfsleider en
zijn organisatie. Is er voldoende kennis en kunde om de adviezen van de raad daadwerkelijk
toe te passen? Een organisatie die niet de capaciteiten heeft om de aanbevelingen
te implementeren, zal de raad alleen maar ongelukkig maken. Uiteraard moet de
raad voldoende geduld hebben en het bedrijf hierin laten groeien. Maar er moet
wel voldoende managementkwaliteit in huis zijn, of op termijn binnengehaald kunnen
worden. Anders is het een maat voor niets.
Mijn boodschap aan aandeelhouders en bedrijfsleiders
is duidelijk. Richt geen raad op onder druk van je omgeving of omdat het ‘in’ is.
Je moet er ook klaar voor zijn. Anders wordt het een losse flodder met teleurstelling voor alle partijen. Bezin eer je begint, met als bruikbaar
hulpmiddel deze triple M test.
Voor meer informatie:
De auteur is adviseur familiebedrijven.
Hij was voorheen jarenlang CEO van een Belgisch familiebedrijf en is door de Vlaamse Overheid geregistreerd als erkende dienstverlener.
guy.jans@hancon.be www.hancon.be http://guyjans.blogspot.be
+32(0)475/75.84.83
